Bảo tồn giá trị văn hóa

Múa xòe Thái

Không gian văn hóa đặc sắc

Hiện, Sơn La có 83 di tích được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: 1 di tích quốc gia đặc biệt, 13 di tích quốc gia, 42 di tích cấp tỉnh, 27 di tích chưa được xếp hạng… Nổi bật phải kể đến Di tích lịch sử bảo tàng và nhà tù Sơn La trên đồi Khau Cả; Di tích lịch sử văn bia vua Lê Thái Tông trên hang Thẳm Ké tại thành phố Sơn La; Hang Bia Quế Lâm Ngự Chế - nơi ghi dấu bút tích của Vua Lê Thái Tông năm 1440 với bài thơ được khắc trên vòm hang vách đá; Hang bản Thẳm (Tông Lạnh), từng là kho chứa vũ khí lớn nhất của quân đội ta trong chiến dịch Tây Bắc; Kỳ đài Thuận Châu - nơi Bác Hồ về thăm và nói chuyện với đồng bào các dân tộc Tây Bắc...

Hàng ngàn cuốn sách chữ Thái cổ, Dao cổ chứa đựng những bản trường ca, sử thi, lịch sử xây dựng bản mường… Năm 2015, chữ Thái đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Các dân tộc thiểu số ở Sơn La có nhiều lễ hội và các trò chơi dân gian như hội ném còn, hội săn bắn, đánh cá, cầu mùa, xíp xí...

Hàng năm, vào dịp 1/9, tại Thị trấn Mộc Châu lại diễn ra ngày hội người Mông. Từ năm 2000, tỉnh Sơn La và huyện Mộc Châu đã tổ chức thành ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Mộc Châu.

Ẩm thực Sơn La cũng chứa đựng những nét riêng độc đáo, quyến rũ không thể trộn lẫn với những món mang hương vị rất riêng như thịt gác bếp, măng khô, nấm hương, mật ong…

Gìn giữ vốn quý

Gìn giữ những giá trị văn hóa quý giá của cha ông, nhiều năm qua, công tác bảo tồn giá trị văn hóa vật thể luôn được Sơn La chú trọng. Tính đến năm 2017, có 23.366 tư liệu, hiện vật đang lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh; tỉnh Sơn La đang lập hồ sơ trình xếp hạng 3 di tích quốc gia, 2 di tích cấp tỉnh. Một số di tích đang được bảo tồn và khai thác hiệu quả, hàng năm thu hút hàng nghìn lượt người tham quan, học tập, góp phần giáo dục truyền thống, ý thức phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần phát triển du lịch, kinh tế địa phương.

Từ năm 2011 - 2016, tỉnh đã tiến hành kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể của 9 dân tộc: Thái, Mông, Dao, Mường, Xinh Mun, Khơ Mú, La Ha, Lào, Kháng và nghiên cứu lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu đề nghị đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nghiên cứu, lập hồ sơ khoa học 7 di sản văn hóa tiêu biểu, đó là: Chữ viết dân tộc Thái; Lễ Hết Chá dân tộc Thái (nhóm Thái trắng Mộc Châu); nghệ thuật Xòe Thái; Lễ cúng dòng họ dân tộc Mông, Lễ Pang A của dân tộc La Ha; Lễ cấp sắc của dân tộc Dao; nghệ thuật khèn của người Mông huyện Mộc Châu. Đã có 5 di sản được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 2 hồ sơ đang trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét.