Đến thung lũng Mường Hoa nhất định phải ghé thăm ngôi làng dệt vải của người H’mông

Mường Hoa đang thơm hương lúa chín

Giờ đang là mùa thung lũng Mường Hoa đẹp nhất. Từ tháng 9 đến tháng 11 là thời điểm cả thung lũng thơm hương lúa chín, khiến người dù lần đầu đặt chân đến cũng bị nhớ thương.

Giờ đang là mùa thung lũng Mường Hoa đẹp nhất

Thung lũng Mường Hoa nằm trải dài trên địa phận hai xã Mường Hoa và Hoàng Liên, cách trung tâm thị xã Sa Pa (Lào Cai) khoảng 10km theo hướng Đông Nam. Nơi đây nổi tiếng tiếng với những ô ruộng bậc thang rộng và đẹp, nằm uốn lượn, cong cong dọc theo các sườn đồi, tạo thành hình chảo nghiêng nghiêng. Mỗi mùa, những ô ruộng này mang một vẻ đẹp khác nhau.

Vào mùa hè, khi lúa đang lớn, ruộng bậc thang nơi đây tràn ngập sức sống nhưng lại hiền hoà như một dải lụa xanh ngát uốn mình giữa thiên nhiên.

Mùa thu, nơi đây được bao phủ một màu vàng rực – màu của lúa chín hòa quyện với mùi thơm thoang thoảng. Đây là lúc lúa vào vụ, sắc vàng từ những thửa ruộng bậc thang in bóng xuống dòng suối Hoa trong xanh, càng làm nổi thêm vẻ đẹp huyền ảo của thung lũng.

Lại nói về suối Hoa, đến nay vẫn không có bút nào vẽ hết được vẻ đẹp của nó. Suối Hoa đi qua các xã Lao Chải, Tả Van, Hầu Thào… và kết thúc ở bản Hồ.

Đáp ứng nhu cầu của khách du lịch, các công ty lữ hành đã xây dựng nhiều tour hấp dẫn đến Mường Hoa, như tour Sa Pa 3 ngày 2 đêm: Ngày 1: Hà Nội – Sapa – khu du lịch Hàm Rồng; ngày 2: Sapa – Fansipan – bản Cát Cát; ngày 3: Sapa – Hà Nội. Ngoài ra còn có tour sapa 4 ngày 3 đêm; tour sapa 6 ngày 5 đêm…

Khám phá cuộc sống sinh hoạt, văn hóa của người H’mông

Sau khi chiêm ngưỡng vẻ đẹp tuyệt vời của thung lũng Mường Hoa, du khách có thể lựa chọn đi bộ để khám phá cuộc sống sinh hoạt và văn hóa của người H’mông, Dao đỏ, Giáy; chiêm ngưỡng những bãi đá cổ kỳ bí nằm xen giữa cỏ cây; được tìm hiểu về quy trình canh tác trên những thửa ruộng bậc thang; hòa mình vào bầu không khí lễ hội đặc sắc; nghỉ trong những nếp nhà đơn sơ hiện hữu ngay giữa các thửa ruộng bậc thang hay các homestay nằm ven núi nhìn ra thung lũng xanh ngút ngàn…

Làng dệt vải H’mông rực rỡ sắc màu - Ảnh: Travelocity

Một trong những trải nghiệm tuyệt vời nhất khi đến Mường Hoa là ghé thăm ngôi làng dệt và nhuộm vải của người H’mông. Đến đây, du khách sẽ ngỡ như đang lạc vào một xứ sở thần tiên nào đó, nơi có những tấm thổ cẩm rực rỡ sắc màu phơi trong nắng và những cánh đồng hoa dại khoe sắc ở hai bên đường.

Nói về nghề se lanh, dệt vải ở đây được những phụ nữ H’mông lưu truyền qua nhiều thế hệ, theo tục lệ bà/mẹ truyền dạy cho con/cháu gái.

Theo chia sẻ của bà con, để làm ra những tấm vải (chủ yếu là vải thổ cẩm) theo cách truyền thống, họ phải trải qua những công đoạn công phu, cầu kỳ. Nguyên liệu chính làm ra vải là sợi cây lanh.

Cây lanh lớn thu hoạch về sẽ bó thành đụn phơi cho đủ nắng gió. Khi lanh khô thì tước vỏ, tước phải giữ cho sợi lanh không bị đứt đoạn, hạn chế ít nhất các mối nối. Để tạo một mối nối, họ phải tước vỏ lanh cùng một cỡ, trình tự hợp lý để nối vỏ lanh là nối ngọn với ngọn, gốc với gốc. Hai đầu đoạn vỏ lanh quấn xoắn vào nhau, se dọc theo chiều dài của vỏ. Nối được bao nhiêu họ lại quấn vào lòng bàn tay tạo thành cuộn.

Lúc này vỏ lanh được ngâm nước, se thành sợi, rồi luộc sợi cùng tro của cây gỗ trai để tẩy trắng. Sau các công đoạn thủ công như vậy, các bà, các chị mới lắp sợi vào guồng thu sợi. Từ đây, sợi lanh mịn màng hơn sợi lanh thô ban đầu để chuẩn bị bước vào công đoạn dệt vải.

Còn để nhuộm màu, bà con lấy lá cây chàm già về rửa sạch, ngâm trong nước từ 3 ngày đến 1 tuần rồi vò nát, tạo thành 1 thứ nước đặc sánh. Sau đó họ ỏ vôi bột vào khuấy kỹ, để lắng xuống đáy thùng rồi gạn nước đi, phần bột sánh dưới đáy giữ lại chính là cao chàm.

Để có được màu chàm đậm, không dễ bạc màu, vải lanh sẽ được nhuộm nhiều lần. Chu trình nhuộm này có thể kéo dài đến hàng tháng trời. Thường thì người H’Mông sẽ nhuộm chàm và phơi khô vào những ngày nhiều nắng.

Anh Đinh Văn Phương – Hướng dẫn viên du lịch lâu năm tuyến Tây Bắc - cho biết: Từ khi du lịch phát triển, đời sống của bà con đồng bào dân tộc ở đây có nhiều khởi sắc. Đáng mừng hơn, khi khách du lịch có nhu cầu mua các sản phẩm thêu, dệt của bà con lớn cũng đồng nghĩa với việc bà con có ý thức hơn trong việc gìn giữ nghề truyền thống.

Chính bởi vẻ đẹp mộc mạc, kỳ diệu đó, nên trong những ngày này dọc thung lũng Mường Hoa luôn nhộn nhịp khách du lịch, cả du khách trong nước và quốc tế. Ước tính có khoảng 1.500 lượt khách du lịch đến tham quan và trải nghiệm tại thung lũng Mường Hoa trong dịp nghỉ lễ 2/9 vừa qua.