Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na

Lễ cúng bến nước của đồng bào dân tộc Ba Na ngoài ý nghĩa tâm linh, còn truyền đi thông điệp giáo dục các buôn làng có trách nhiệm bảo vệ môi trường.
Lễ cấp sắc: Tạo giá trị vật chất, tinh thần cho người Dao Lễ cấp sắc - Nghi lễ truyền thống của dân tộc Pà Thẻn

Lễ cúng bến nước là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Ba Na từ xưa tới nay. Hàng năm lễ cúng đều tổ chức một lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức một lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng. Sau khi mùa màng kết thúc, chuẩn bị bước vào vụ trồng trọt mới, các buôn làng tổ chức lễ cúng thần nước, vị thần linh thiêng bậc nhất miền đất Tây Nguyên đã cho mưa thuận gió hòa, sự sống.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Đồng bào Ba Na tổ chức lễ cúng thần nước, vị thần linh thiêng bậc nhất miền đất Tây Nguyên
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Nguồn nước được đồng bào Ba Na xem là báu vật của cộng đồng

Thầy cúng Đinh Ơng, dân tộc Ba Na cho biết: Lễ cúng bến nước của đồng bào các dân tộc vùng Tây Nguyên nói chung và đồng bào dân tộc Ba Na nói riêng thường vào tháng 3 dương lịch với ý nghĩa cầu cho dân làng có được khỏe mạnh, ấm no, hạnh phúc và sản xuất đều đạt được sản lượng cao trong các vụ mùa, nguồn nước trong lành để sử dụng. Lễ cúng bến nước ngoài ý nghĩa tâm linh, lễ cúng bến nước còn truyền đi thông điệp giáo dục các buôn làng có trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ rừng, đất đai và nguồn nước, bởi từ xa xưa nguồn nước được xem là báu vật của cộng đồng.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Già làng, chủ bến nước họp bàn với dân làng phân công nhiệm vụ
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Chuẩn bị lễ vật cho lễ cúng tổ tiên và cúng bến nước

Để chuẩn bị lễ cúng, già làng, chủ bến nước họp bàn với dân làng phân công thanh niên làm vệ sinh khu vực bến nước, sửa đường vào bến nước. Còn phụ nữ thì dọn dẹp nhà cửa, đường xá vào buôn. Người dân trong buôn tùy điều kiện có thể đóng góp công sức, vật chất, tham gia nấu rượu cần, tập luyện đánh chiêng, chuẩn bị lễ vật cúng.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Thầy cúng thực hiện nghi lễ cúng tổ tiên

Lễ cúng bến nước diễn ra gồm hai phần, phần mở đầu là cúng xin phép tổ tiên gia chủ tại cổng chính dẫn vào nhà. Lễ vật gồm 1 quả trứng, nước cốt rượu, thuốc lá (lá khô của cây thuốc lá) đặt vào phễu cuốn từ lá chuối.

Lễ vật đã chuẩn bị xong, thầy cúng thực hiện nghi thức cúng xin phép tổ tiên. Lời cầu khấn được lặp đi lặp lại 3 lần như sau: "Ơ các vị tổ tiên, xin thỉnh mời chư vị tổ tiên về đây dự lễ cúng bến nước của dân làng. Ơ các vị tổ tiên, hôm nay gia chủ và dân làng xin phép tổ chức lễ cúng trả ơn thần nguồn nước đã cung cấp nguồn nước nuôi sống dân làng, nuôi sống cây trồng trên rẫy, nuôi sống gia súc trong chuồng".

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Thầy cúng sẽ lấy bầu nước đầu tiên từ nguồn nước để làm nghi thức
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Nghi thức lễ cúng bến nước

Sau khi thực hiện nghi thức cầu khấn xin phép tổ tiên, thầy cúng cùng dân làng di chuyển đến đầu nguồn nước để thực hiện nghi thức cúng bến nước theo truyền thống. Lễ vật cúng gồm có: 1 thủ lợn, miếng thịt nướng, màng mỡ, 2 bình rượu cần, 2 con gà. Tất cả lễ vật được đặt trên một cây nêu cúng và 4 bầu nước, 1 bát đồng đặt trên một phên tre.

Sau khi kiểm tra lễ vật, dân làng ổn định vị trí, thầy cúng bắt đầu nghi thức cúng: "Ơ Yàng. Ơ Yàng nước, Yàng sông, Yàng suối, hôm nay dân làng thành tâm tổ chức lễ cúng cảm ơn Yàng đã ban cho dân làng nguồn nước để nuôi sống con người và gia súc, cho cây cối trên rẫy ngoài vườn tốt tươi trĩu bông nặng hạt. Xin thỉnh mời các Yàng về đây chứng giám cho lòng thành của gia chủ và buôn làng. Ơ Yàng. Dân làng xin dâng lên chư vị thịt heo thịt gà và chóe rượu cần thơm ngon, xin mời chư vị thưởng thức. Cầu xin các vị phù hộ cho dân làng, ban cho dân làng nguồn nước dồi dào, ban cho dân làng sức khỏe, ấm no và mùa màng tươi tốt bội thu...".

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Đồng bào uống những bát nước trong mát lấy từ nguồn nước Yàng đã ban cho

Khi nghi thức cầu khấn cúng bến nước được các Yàng chấp thuận, thầy cúng sẽ lấy bầu nước đầu tiên từ nguồn nước để làm nghi thức "phê lép" tức thọ lộc. Sau đó mời bà con dân làng cùng uống những bát nước trong mát lấy từ chính nguồn nước Yàng đã ban cho.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Lễ cúng bến nước cũng là dịp để đồng bào gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm

Thông qua lễ cúng bến nước cũng là dịp để đồng bào gặp gỡ giao lưu trao đổi kinh nghiệm làm ăn, đồng thời chung tay bảo vệ môi trường, giữ gìn cho nguồn nước luôn trong sạch.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Diễn tấu cồng chiêng, hòa mình vào vòng xoang mừng cho lễ cúng bến nước

Kết thúc nghi lễ, cả buôn làng tập trung tại sân hội cùng diễn tấu cồng chiêng và hòa mình vào vòng xoang rộn rã thấm đượm tình đoàn kết, mừng cho lễ cúng bến nước của buôn làng đã thành công tốt đẹp.

Phạm Tiệp-Việt Hải
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư vùng dân tộc và miền núi chậm

Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư vùng dân tộc và miền núi chậm

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi ở tỉnh Quảng Bình đang gặp nhiều vướng mắc, giải ngân chậm.
Hướng đi mới giải bài toán đầu ra cho mận Tam Hoa Bắc Hà

Hướng đi mới giải bài toán đầu ra cho mận Tam Hoa Bắc Hà

Cuối tháng 5, cao nguyên trắng Bắc Hà (Lào Cai) đã hấp dẫn nhiều du khách đến tham quan, trải nghiệm du lịch miệt vườn tại các đồi trồng mận Tam hoa chín đỏ.
Đảng bộ Bình Liêu (tỉnh Quảng Ninh): Điểm tựa vững chắc cho người dân

Đảng bộ Bình Liêu (tỉnh Quảng Ninh): Điểm tựa vững chắc cho người dân

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân các dân tộc trong huyện Bình Liêu (tỉnh Quảng Ninh) đã phát huy tinh thần sáng tạo trong lao động, học tập, ý chí vươn lên.
Nông sản Sơn La tiêu thụ tốt trên sàn thương mại điện tử

Nông sản Sơn La tiêu thụ tốt trên sàn thương mại điện tử

Các sàn thương mại điện tử đang là nơi tiêu thụ tốt các sản phẩm nông sản Sơn La.
Đắk Lắk: Xây dựng thương hiệu vải thiều vươn ra thế giới

Đắk Lắk: Xây dựng thương hiệu vải thiều vươn ra thế giới

Ngành nông nghiệp tỉnh Đắk Lắk đang khuyến khích nhân rộng diện tích trồng, xây dựng thành chuỗi thương hiệu vải thiều, giúp sản phẩm vươn lên tầm cao mới.

Tin cùng chuyên mục

Lan tỏa nghệ thuật vẽ sáp ong của phụ nữ dân tộc Hmong hoa

Lan tỏa nghệ thuật vẽ sáp ong của phụ nữ dân tộc Hmong hoa

Mới đây, Craft link đã tổ chức trình diễn “Nghệ thuật dệt lanh và vẽ sáp ong” của phụ nữ dân tộc Hmong hoa ở xã Chế Cu Nha nhằm lan tỏa nghề thủ công độc đáo.
Quảng Ninh: Ngày hội Kiêng gió của đồng bào dân tộc Dao Thanh Phán có gì độc đáo?

Quảng Ninh: Ngày hội Kiêng gió của đồng bào dân tộc Dao Thanh Phán có gì độc đáo?

Ngày hội kiêng gió là một trong những hoạt động văn hóa tinh thần đặc sắc của đồng bào dân tộc Dao Thanh Phán Bình Liêu (tỉnh Quảng Ninh) được tổ chức hằng năm.
Sức sống mới trên làng nghề dệt lanh Lùng Tám

Sức sống mới trên làng nghề dệt lanh Lùng Tám

Nhiều thanh niên trẻ chọn ở lại học và phát triển nghề dệt lanh truyền thống kết hợp làm du lịch đã giúp làng nghề Lùng Tám “sáng” lên từng ngày.
Người lưu giữ văn hoá Thái qua cổ vật

Người lưu giữ văn hoá Thái qua cổ vật

Ngôi nhà sàn tại huyện Con Cuông như ‘bảo tàng’ thu nhỏ trở thành nơi lưu giữ hơn 10.000 hiện vật cổ xưa của người Thái do chính tay ông Vi Văn Phúc sưu tầm.
Yên Bái: 66.200 lượt hộ nghèo địa phương đã thoát nghèo

Yên Bái: 66.200 lượt hộ nghèo địa phương đã thoát nghèo

Tỷ lệ hộ nghèo ở Yên Bái giảm nhanh, bình quân 4,6%/năm giai đoạn 2016-2021. Từ năm 2016 đến nay, có 66.200 lượt hộ nghèo địa phương đã thoát nghèo.
Lào Cai: Thúc đẩy sản xuất và thương mại nông sản

Lào Cai: Thúc đẩy sản xuất và thương mại nông sản

UBND tỉnh Lào Cai vừa có văn bản yêu cầu các đơn vị phối hợp triển khai các nhiệm vụ thúc đẩy sản xuất nông nghiệp và thương mại nông sản trên địa bàn tỉnh.
3 di sản văn hoá vừa được bổ sung vào danh sách di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia

3 di sản văn hoá vừa được bổ sung vào danh sách di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia

3 di sản văn hoá vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định đưa vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Hợp tác xã phát huy vai trò ‘trụ đỡ’ vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Nghệ An

Hợp tác xã phát huy vai trò ‘trụ đỡ’ vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Nghệ An

Nhiều hợp tác xã ở vùng miền núi Nghệ An do người dân tộc thiểu số làm chủ, đã mở ra hướng phát triển kinh tế hàng hóa cho bà con đồng bào dân tộc địa phương.
Du lịch nông nghiệp - giải pháp hiệu quả phát triển nông thôn

Du lịch nông nghiệp - giải pháp hiệu quả phát triển nông thôn

Phát triển du lịch nông thôn được xem là giải pháp đem lại cơ hội phát triển kinh tế, cải thiện đời sống cho người dân địa phương, nhất là vùng dân tộc thiểu số
Chia sẻ cơ chế, chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp các tỉnh Tây Bắc phát triển

Chia sẻ cơ chế, chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp các tỉnh Tây Bắc phát triển

Ngày 13/5, Hiệp hội DN tỉnh Hòa Bình tổ chức hội nghị liên kết, hợp tác, phát triển với Hiệp hội DN các tỉnh Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu.
Hà Nội dẫn đầu cả nước trong nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số

Hà Nội dẫn đầu cả nước trong nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số

Hà Nội là địa phương điển hình tiên tiến, dẫn đầu trong phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số.
Tuyên Quang: Huy động mọi nguồn lực trong xã hội để giảm nghèo bền vững

Tuyên Quang: Huy động mọi nguồn lực trong xã hội để giảm nghèo bền vững

Tỉnh Tuyên Quang tiếp tục tập trung huy động nguồn lực trong xã hội để thực hiện công tác giảm nghèo, hạn chế tái nghèo, tiến tới mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Cần có Nghị quyết mới về bảo vệ rừng và phát triển lâm nghiệp bền vững

Cần có Nghị quyết mới về bảo vệ rừng và phát triển lâm nghiệp bền vững

Cần có Nghị quyết mới của Bộ Chính trị về công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng và phát triển lâm nghiệp bền vững.
Ý nghĩ nhân văn trong lễ bỏ mả của người Raglai

Ý nghĩ nhân văn trong lễ bỏ mả của người Raglai

Lễ bỏ mả là nghi thức quan trọng nhất trong các nghi lễ vòng đời của người Raglai, chứa đựng những yếu tố văn hóa nghệ thuật và mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
Vĩnh Phúc: Thành quả và định hướng trong xoá đói giảm nghèo vùng dân tộc thiểu số

Vĩnh Phúc: Thành quả và định hướng trong xoá đói giảm nghèo vùng dân tộc thiểu số

Hiện nay, 100% các xã miền núi tại tỉnh Vĩnh Phúc đã có trạm y tế xã, 100% các xã vùng dân tộc thiểu số, miền núi có nhà văn hoá hoặc điểm bưu điện văn hoá.
Tuần Giáo - Điện Biên: Nhiều chính sách xoá đói, giảm nghèo cho đồng bào dân tộc

Tuần Giáo - Điện Biên: Nhiều chính sách xoá đói, giảm nghèo cho đồng bào dân tộc

Huyện Tuần Giáo đặt mục tiêu tỷ lệ nghèo chung toàn huyện giảm từ 5,5% trở lên, hạn chế thấp nhất tình trạng tái nghèo và phát sinh hộ nghèo mới.
Tháng 5 lên cùng Điện Biên Phủ: Thời gian đi cùng khát vọng phát triển

Tháng 5 lên cùng Điện Biên Phủ: Thời gian đi cùng khát vọng phát triển

Tháng 5 về trên mảnh đất Điện Biên Phủ, bầu trời cùng những cánh đồng lúa nơi chiến trường khốc liệt 69 năm trước như xanh hơn, thắm hơn.
Thương mại hoá sản phẩm của đồng bào miền núi: Câu chuyện từ thổ cẩm Lan Rừng

Thương mại hoá sản phẩm của đồng bào miền núi: Câu chuyện từ thổ cẩm Lan Rừng

Các sản phẩm thổ cẩm của HTX Lan Rừng đều làm thủ công rất tinh xảo, được thêu tay và dệt bằng khung cửi. Đây cũng là nét riêng giúp sản phẩm thương mại hoá.
Độc lạ món xôi bảy màu của dân tộc Nùng Dín

Độc lạ món xôi bảy màu của dân tộc Nùng Dín

Là món ăn chỉ có trong những ngày lễ tết, xôi bảy màu của dân tộc Nùng Dín (Mường Khương, Lào Cai) ngoài giá trị ẩm thực còn mang giá trị tâm linh sâu sắc.
Du lịch tạo sức bật cho nền kinh tế hàng hóa ở vùng cao Yên Minh (Hà Giang)

Du lịch tạo sức bật cho nền kinh tế hàng hóa ở vùng cao Yên Minh (Hà Giang)

Nhờ phát triển du lịch, nông sản, hàng hóa trên địa bàn huyện Yên Minh (Hà Giang) được tiêu thụ, nhờ đó đời sống người dân đã từng bước được cải thiện.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động