Độc đáo lễ cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Giáy ở Lai Châu

Vào những ngày này theo quan niệm của người Giáy đây là lúc trời đất giao hoà, vạn vật sinh sôi nảy nở. Lễ hội Háu Đoong theo tiếng Giáy dịch ra theo tiếng phổ thông là vào rừng cúng thần rừng, để cầu mong cho mùa màng tươi tốt, mưa thuận gió hoà, vật nuôi phát triển không bị dịch bệnh,…cầu cho mọi người khỏe mạnh, may mắn, ấm no, hạnh phúc. Và những khu rừng được người dân bản chọn để cúng hàng năm theo người Giáy gọi là “Dong sía” - nghĩa là “rừng cấm không ai được xâm phạm.

Mâm cúng của đồng bào dân tộc Giáy cúng thần rừng

Ngày tổ chức lễ cúng, ngay từ sáng sớm đại diện các gia đình đến giúp nhau quét dọn, mổ lợn, mổ gà để làm lễ. Trong quan niệm của đồng bào dân tộc Giáy, vạn vật hữu linh, đất có thần đất, rừng có thần rừng và sông có thần sông… và tại những khu rừng lớn thường được người Giáy chọn làm nơi để cũng thần rừng. Đây được coi là một trong những phong tục mang tính nhân văn, giáo dục người dân tình yêu thiên nhiên, ý thức bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường. Và ngay bây giờ mời quý vị cùng Khám phá Lai Châu tìm hiểu về nét văn hoá đặc sắc mang tính truyền thống này.

Ông Phan Văn Sín - bản Nậm Lỏong, phường Quyết Thắng, thành phố Lai Châu cho hay, tổ chức cúng như thế này để cho mùa màng bội thu, dân mình thu được nhiều mùa, khỏi phải đói, cho thật ấm no. Tổ chức lễ này bắt buộc phải có một con lợn, năm con gà, hoa quả, giấy tiền hương đèn, không có lễ vật lợn và gà thì không thể làm được.

Với những ý nghĩ tâm linh và nhân văn, lễ cúng rừng của người Giáy ở Lai Châu được ví như là động lực để đồng bào dân tộc Giáy tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết giữ rừng, bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường sống.

Một phong tục trong nghi lễ cúng của người Giáy

Thầy cúng Thào Thị Tính - bản Nậm Lỏong, phường Quyết Thắng, thành phố Lai Châu cho hay, lễ cúng của người Giáy khác với các dân tộc khác, người ta cúng mỗi con gà hoa quả nhưng người Giáy phải làm cả lợn. Thu mỗi gia đình một ít, đóng góp vào thì mới mua được lợn, gà làm lễ vật cúng. Cúng cho có con nước tưới tiêu mùa màng, bảo vệ dân làng dân bản ai cũng được khoẻ mạnh

Được biết, chủ trì lễ cúng là thầy cúng do người dân lựa chọn từ trước và phải là người Giáy trong bản làng, có uy tín, am hiểu phong tục, được người dân nể trọng. Sau khi lễ cúng kết thúc, bản làng tổ chức bữa cơm cộng đồng tại chỗ để người dân bày tỏ lòng biết ơn với các vị thần và tổ tiên của họ và thống nhất thời gian cấm bản. Trong những ngày cấm bản mọi người không được đi lao động sản xuất.