Gia Lai: Bảo tồn và phát triển dệt thổ cẩm truyền thống Bahnar

Những người dân xã Kông Lơng Khơng (huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) đang nỗ lực lưu giữ, bảo tồn và phát triển thổ cẩm truyền thống dân tộc Bahnar.
Thanh Hóa: Nghề dệt thổ cẩm truyền thống giúp đồng bào dân tộc Thái xã Lũng Niêm thoát nghèo bền vững

Cơ hội lưu giữ, bảo tồn và phát triển thổ cẩm truyền thống

Với mong muốn tìm kiếm cơ hội lưu giữ, bảo tồn và phát triển những giá trị cốt lõi của thổ cẩm truyền thống Bahnar, cuối năm 2021, chị Trần Thị Bích Ngọc (cán bộ xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) đã quyết định đề xuất ý tưởng thực hiện Dự án “Bảo tồn và phát triển dệt thổ cẩm Bahnar ở xã Kông Lơng Khơng”. Dự án do chị làm chủ nhiệm đã trở thành 1 trong 4 đề tài của Gia Lai được Hội đồng Anh chấp thuận tài trợ, nằm trong hợp phần “Di sản văn hóa sống” của Hội đồng Anh Việt Nam.

Gia Lai: Bảo tồn và phát triển dệt thổ cẩm truyền thống Bahnar
Nghệ nhân Đinh Thị Hiền (trái) hướng dẫn học viên dệt thổ cẩm

Chị Trần Thị Bích Ngọc chia sẻ, với 19 thành viên, dự án triển khai thực hiện 3 hoạt động chính gồm: thực hiện tư liệu hóa quy trình dệt thổ cẩm truyền thống để xây dựng giáo trình; tổ chức truyền dạy dệt thổ cẩm và phát triển sản phẩm mới dựa trên hoa văn thổ cẩm truyền thống.

“Hướng đi là làm ra những sản phẩm mẫu từ hoa văn dệt của người Bahnar, thiết kế lại trang phục truyền thống của người Bahnar tinh gọn hơn, nhưng vẫn giữ được những nét truyền thống cốt lõi của trang phục.” – Chị Ngọc nhấn mạnh.

Từ những tháng đầu năm đến nay, nhà rông truyền thống của làng Kgiang (xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang) đã trở thành nơi chị em phụ nữ trong làng thường xuyên lui tới học tập những bài học “vỡ lòng” của nghề dệt truyền thống. Lớp học được tổ chức một cách bài bản, dưới sự chỉ dạy, dẫn dắt của nghệ nhân Đinh Thị Hiền và Đinh Thị Lăm.

Theo chị Đinh Thị Lách - làng Kgiang, từ khi triển khai dự án, các chị em trong làng đều được học từ trồng bông, kéo sợi, nhuộm màu sợi chỉ, căng khung và thực hành dệt thổ cẩm. Bên cạnh đó, lớp còn được học thêm cách phát triển những dải hoa văn truyền thống để thiết kế nên những sản phẩm mới có tính ứng dụng cao hơn.

Nghệ nhân Đinh Thị Hiền bày tỏ : “Những nghệ nhân như chúng tôi rất vui khi có cơ hội truyền dạy cho thế hệ trẻ về nghề dệt thổ cẩm truyền thống, chúng tôi cố gắng truyền đạt hết kinh nghiệm của mình, hướng dẫn cho chị em phụ nữ những kỹ thuật cơ bản để họ thấy rằng thổ cẩm Bahnar đẹp đến thế nào”, bà Hiền nói và cho biết thêm các nghệ nhân sẽ hướng dẫn thêm cho bà còn ứng dụng các loại sợi công nghiệp vào dệt thổ cẩm để có thể tạo ra những trang phục mới dựa trên hoa văn thổ cẩm của Bahnar, hướng đến đưa các sản phẩm dệt thổ cẩm trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc, tạo nguồn thu nhập ổn định cho dân làng sau này.

Thổ cẩm Bahnar bước chuyển mình

Sau 5 tháng triển khai, dự án “Bảo tồn và phát triển dệt thổ cẩm Bahnar ở xã Kông Lơng Khơng” đã hoàn thành và bước đầu mang lại nhiều niềm vui, hi vọng cho đồng bào Bahnar tại địa phương với nghề dệt thổ cẩm truyền thống.

Gia Lai: Bảo tồn và phát triển dệt thổ cẩm truyền thống Bahnar
Chị Trần Thị Bích Ngọc (thứ 4, từ phải sang) trao đổi các làm mới các sản phẩm thổ cầm truyền thống cùng các nghệ nhân

Là thành viên tham gia thực hiện dự án và chủ biên của giáo trình “Dệt thổ cẩm Bahnar”, Tiến sĩ Vũ Huyền Trang, Giảng viên chuyên ngành Thiết kế-Thời trang, Đại học Công nghiệp Hà Nội cho biết, Giáo trình “Dệt thổ cẩm Bahnar” ra mắt gồm 23 bài học cơ bản có thể được xem là “sản phẩm” đầu tiên của dự án.

Tại buổi tổng kết, nhóm thực hiện dự án đã cho ra mắt 15 mẫu váy và 2 mẫu áo dài là sản phẩm cách tân dựa trên hoa văn thổ cẩm truyền thống, với mức giá chỉ từ 300 đến 400 ngàn đồng/bộ. Cùng với đó là một số phụ kiện thời trang như dải cột tóc, dây đeo tay thổ cẩm…với hình thức bắt mắt.

Các thiết kế mới sử dụng chất liệu co giãn thoải mái, phù hợp với hoạt động hàng ngày nhưng vẫn giữ nguyên phom dáng truyền thống và vẻ đẹp của các mảng dệt thổ cẩm. Điều này sẽ giúp cho các sản phẩm dễ dàng tiếp cận thị trường và không quá kén chọn đối tượng sử dụng dạng trang phục thời trang này.

“Với các bà các mẹ thì mình giữ nguyên tính truyền thống đó là màu đen của nền. Đối với các chị em muốn tạo ra cái mới nên mình đưa ra các phương án là màu xanh chàm, đỏ, vàng đất. Mình cũng đã cách tân áo dài truyền thống của người Kinh để đưa họa tiết dân tộc của người Bahnar vào trong đó, đây là sản phẩm đã có sự giao lưu văn hóa với trang phục của người Kinh.” - Tiến sĩ Vũ Huyền Trang nói.

Còn Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Vân - Cố vấn các dự án tại Gia Lai của Hội đồng Anh, Nguyên Giám đốc Bảo tàng tỉnh Gia Lai khẳng định, việc thực hiện thành công dự án đã giúp bảo tồn nghề dệt truyền thống của người Bahnar và trở thành một sản phẩm có thể mặc hàng ngày với giá thành thấp, qua sự kết hợp các dải hoa văn truyền thống với những chất liệu vải thông thường có ngoài thị trường.

“Bên cạnh đó, những thiết kế mới với điểm nhấn là những dải họa tiết, hoa văn thổ cẩm Bahnar chính là sản phẩm của bàn tay, khối óc và tấm lòng của toàn bộ nhóm thực hiện dự án và điều này đã có hiệu quả lớn trong việc kích thích những nghệ nhân dệt sáng tạo hơn trong công việc.” – Tiến sĩ Vân nói thêm.

Theo chị Trần Thị Bích Ngọc - Chủ nhiệm dự án, để thổ cẩm Bahnar trở thành sinh kế mang lại giá trị thiết thực và phát huy hiệu quả dài lâu, bên cạnh đòi hỏi sự sáng tạo của nhóm thực hiện dự án mà rất cần sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, của ngành văn hóa cùng sự nỗ lực của chính đồng bào Bahnar trong gìn giữ vẻ đẹp truyền thống thổ cẩm dân tộc mình.

“Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiến tới thành lập câu lạc bộ hoặc hợp tác xã phát triển nghề dệt, tạo ra nhiều mẫu trang phục mang bản sắc của người Bahnar, từ người lớn đến trẻ em cũng như phụ nữ đều có thể sử dụng các sản phẩm có giá trị truyền thống của dân tộc mình, lan tỏa để phát triển nghề dệt hơn nữa. Ngoài ra, từ hoa văn họa tiết của người Bahnar sẽ phát triển, tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du lịch như túi xách, vòng đeo tay, đem lại kinh tế cho gia đình; cũng như tiếp tục bảo tồn giá trị của nghề dệt tại nơi đây.” – Chị Ngọc kỳ vọng.

Giữa đời sống hiện đại có sự du nhập của nhiều nền văn hóa, việc làm mới những sản phẩm truyền thống có thể coi là một bước chuyển mình cho phù hợp với xu thế. Tuy nhiên, để bước chuyển mình phát huy hiệu quả dài lâu và mang lại giá trị thiết thực thì việc đi tìm hướng đi mới cho thổ cẩm Bahnar sẽ còn nhiều thách thức.

Phúc Lâm

Tin mới nhất

Thanh Hóa: Phát huy có hiệu quả vai trò "cầu nối" của người có uy tín trong đồng bào dân tộc

Thanh Hóa: Phát huy có hiệu quả vai trò "cầu nối" của người có uy tín trong đồng bào dân tộc

Người có uy tín trong đồng bào dân tộc là “cầu nối” quan trọng đang được cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương ở tỉnh Thanh Hóa phát huy có hiệu quả.
Những tấm gương phụ nữ dân tộc thiểu số làm kinh tế giỏi

Những tấm gương phụ nữ dân tộc thiểu số làm kinh tế giỏi

Vượt qua những rào cản, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số không chỉ vươn lên làm giàu mà còn giúp đỡ, truyền cảm hứng cho chị em khác cùng tiến bộ.
Thầy giáo tuổi 80 tận tâm "gieo chữ", giữ gìn bản sắc văn hóa vùng lòng hồ Hòa Bình

Thầy giáo tuổi 80 tận tâm "gieo chữ", giữ gìn bản sắc văn hóa vùng lòng hồ Hòa Bình

Ông Bàn Văn Thân (người Dao Tiền) có gần 15 năm dạy chữ Nôm Dao cho bà con vùng lòng hồ Hòa Bình, góp phần gìn giữ chữ viết, bản sắc văn hóa người Dao Tiền
Phụ nữ dân tộc thiểu số chăm lo làm kinh tế, xây dựng sản phẩm OCOP ở Bắc Hà

Phụ nữ dân tộc thiểu số chăm lo làm kinh tế, xây dựng sản phẩm OCOP ở Bắc Hà

Hội phụ nữ huyện Bắc Hà, Lào Cai đã phát động nhiều phong trào thi đua phát triển kinh tế - xã hội trong các cấp Hội, hội viên, phụ nữ trong toàn huyện.
Siu Sek - Người Đảng viên gương mẫu, người thợ điện của buôn làng

Siu Sek - Người Đảng viên gương mẫu, người thợ điện của buôn làng

14 năm trong màu áo cam, luôn có mặt khi người dân cần, anh thợ điện Siu Sek (công nhân Điện lực Phú Thiện) được gọi trìu mến “người thợ điện của buôn làng”.

Tin cùng chuyên mục

Trưởng thôn Ải Nam làm tốt công tác tuyên truyền chính sách dân tộc

Trưởng thôn Ải Nam làm tốt công tác tuyên truyền chính sách dân tộc

Không chỉ là gương sáng về làm kinh tế giỏi, với vai trò là Trưởng thôn Ải Nam, anh Cư Seo Mười người dân tộc Mông đã phát huy tốt vai trò người uy tín.
Chuyện về người có uy tín giúp đồng bào dân tộc thiếu số ở bản Chong “đuổi đói nghèo”

Chuyện về người có uy tín giúp đồng bào dân tộc thiếu số ở bản Chong “đuổi đói nghèo”

Bác Hà Văn Tú ở Bản Chong, xã Thiên Phủ, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa là người có uy tín, làm kinh tế giỏi và giúp đồng bào dân tộc thiểu số “đuổi đói nghèo”.
Huyện Bắc Hà, Lào Cai: Trưởng thôn gương mẫu giúp dân thoát nghèo

Huyện Bắc Hà, Lào Cai: Trưởng thôn gương mẫu giúp dân thoát nghèo

Nếu về thôn Lùng Xa 1, xã Cốc Ly, khi hỏi về Trưởng thôn Bàn Văn Thanh ai cũng biết. Anh là tấm gương sáng trong phát triển kinh tế, giúp dân thoát nghèo.
Người dân tộc Bru - Vân Kiều hiến đất, hiến vườn để mở đường cho bản

Người dân tộc Bru - Vân Kiều hiến đất, hiến vườn để mở đường cho bản

Dù đời sống còn gặp nhiều khó khăn, những người dân tộc Bru- Vân Kiều ở Quảng Bình mang họ Hồ vẫn hiến đất, hiến vườn vì lợi ích chung của bản làng.
Bắc Kạn: Người có uy tín, trưởng thôn là cầu nối giữa chính quyền với nhân dân

Bắc Kạn: Người có uy tín, trưởng thôn là cầu nối giữa chính quyền với nhân dân

Tỉnh Bắc Kạn có 1.291 trưởng thôn, bản, tổ dân phố, trong đó có 507 người có uy tín; đội ngũ người có uy tín, trưởng thôn chủ yếu là người dân tộc thiểu số.
Người phụ nữ Tày tiên phong làm du lịch cộng đồng ở vùng cao Bắc Hà

Người phụ nữ Tày tiên phong làm du lịch cộng đồng ở vùng cao Bắc Hà

Những năm gần đây, một số gia đình ở vùng cao huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai đã nỗ lực đưa ngôi nhà du lịch cộng đồng của mình trở thành điểm đến hấp dẫn du khách.
Cựu chiến binh Hoàng Văn Nguyên nêu gương sáng đời thường

Cựu chiến binh Hoàng Văn Nguyên nêu gương sáng đời thường

Ở xã Cốc Mỳ huyện Bát Xát, nhắc đến cựu chiến binh, người cao tuổi Hoàng Văn Nguyên, hội viên cựu chiến binh mà người dân trong xã đều tin yêu, kính trọng.
Trà Vinh: Phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số

Trà Vinh: Phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số

Những năm qua, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Trà Vinh đã phát huy vai trò trong các hoạt động xã hội, thúc đẩy sự phát triển ở địa phương
Hiến đất vì lợi ích cộng đồng

Hiến đất vì lợi ích cộng đồng

Đó là lời tâm sự của anh Bồng Đức Thành, sinh năm 1981, dân tộc Dao, thôn Lùng Xa 1, xã Cốc Ly, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai.
Lào Cai: Gương sáng gia đình người Mông trở thành triệu phú từ trồng quế

Lào Cai: Gương sáng gia đình người Mông trở thành triệu phú từ trồng quế

Bản Cái là xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Hà, người dân sống dựa vào sản xuất nông lâm nghiệp.
Đảng viên trẻ Lò Láo Lở học tập và làm theo Bác

Đảng viên trẻ Lò Láo Lở học tập và làm theo Bác

Trải qua môi trường quân ngũ, được giác ngộ, nhận thức về Đảng, được rèn luyện tính kỷ luật đã hun đúc, làm nên bản lĩnh kiên cường của Đảng viên trẻ Lò Láo Lở.
Tinh thần yêu hàng Việt của các doanh nhân gốc Việt tại Mỹ

Tinh thần yêu hàng Việt của các doanh nhân gốc Việt tại Mỹ

Chi nhánh TV Việt Nam tại Houston có buổi gặp và phỏng vấn doanh nhân Chinh Nguyễn - CEO Tập đoàn L&V Food Supply và 1 số DN tại TP. Houston, Texas, Hoa Kỳ.
Từ định hướng của Đảng đến những tấm gương sáng trong đời sống

Từ định hướng của Đảng đến những tấm gương sáng trong đời sống

Nhận thức rõ vai trò của người có uy tín trong nhân dân, đặc biệt là người có uy tín trong đồng bào DTTS, Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm đến đối tượng này.
Kỹ sư Hà Trọng Dũng: Lan toả tinh thần Việt trong các sáng chế

Kỹ sư Hà Trọng Dũng: Lan toả tinh thần Việt trong các sáng chế

Kỹ sư Hà Trọng Dũng là một trong những người đầu tiên mang ý tưởng sản xuất đồ chơi trẻ em về Việt Nam để hạn chế phụ thuộc đồ nhập khẩu.
Hà Giang: Phát huy vai trò người có uy tín trong phát triển kinh tế, bảo vệ vùng biên

Hà Giang: Phát huy vai trò người có uy tín trong phát triển kinh tế, bảo vệ vùng biên

Nhờ phát huy vai trò người có uy tín trong phát triển kinh tế, bảo vệ vùng biên, đời sống đồng bào dân tộc huyện Đồng Văn (Hà Giang) từng bước được nâng lên.
Cải thiện sinh kế, bảo tồn văn hóa truyền thống cho đồng bào dân tộc thiểu số

Cải thiện sinh kế, bảo tồn văn hóa truyền thống cho đồng bào dân tộc thiểu số

Khôi phục nghề truyền thống gắn với cải thiện sinh kế là phương thức tốt bảo tồn phát triển văn hóa truyền thống cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Kon Tum: Những thanh niên dân tộc thiểu số thay đổi nếp nghĩ để làm giàu

Kon Tum: Những thanh niên dân tộc thiểu số thay đổi nếp nghĩ để làm giàu

Nhiều thanh niên dân tộc thiểu số tỉnh Kon Tum không ngại khó, thay đổi nếp nghĩ, cách làm, sáng tạo trong phát triển kinh tế, làm giàu cho quê hương.
Đồng bào các dân tộc thiểu số vươn lên làm giàu ở Đồng Nai

Đồng bào các dân tộc thiểu số vươn lên làm giàu ở Đồng Nai

Giảm nghèo bền vững, vươn lên làm giàu, có cuộc sống tốt đẹp hơn được hi nhận nhiều gương điển hình đồng bào dân tộc thiểu số ở tỉnh Đồng Nai.
Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình: Minh chứng sống cho bản lĩnh của phụ nữ Việt Nam

Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình: Minh chứng sống cho bản lĩnh của phụ nữ Việt Nam

Nguyễn Thị Bình là một cái tên vô cùng gần gũi và quen thuộc với người dân Việt Nam. Có thể nói, với nhiều người, bà chính là một huyền thoại sống.
Những bông hồng xanh tỏa hương sắc trên vùng đất Abyei

Những bông hồng xanh tỏa hương sắc trên vùng đất Abyei

Tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên Hiệp quốc tại Phái bộ UNISFA khu vực Abyei, 21 nữ chiến sĩ công binh Việt Nam, họ là những bông hồng xanh tỏa hương sắc
Xem thêm

Đọc nhiều

Mobile VerionPhiên bản di động